Auteur: Ben Mondriaan

Als Ik wil oogsten – spreekt de HEER – zijn er geen druiven aan de wijnstok, geen vijgen aan de vijgenboom, en zijn de bladeren verdord. Mijn geboden overtraden zij steeds.’ ‘Waarom talmen wij nog langer? Verzamelen! Laten we ons verschansen in de vestingsteden, onze ondergang afwachten, want de HEER, onze God, heeft ons voor de ondergang bestemd. Hij heeft ons giftig water te drinken gegeven, omdat wij gezondigd hebben tegen de HEER. Wij hoopten op vrede, maar vrede bleef uit, wij verwachtten genezing, maar angst overviel ons.

Ach, had Ik maar een nachtverblijf in de woestijn. Ik zou Mijn volk verlaten, van hen weggaan.’ ‘Ze zijn allen even trouweloos, het is een bende bedriegers. Ze spannen hun tong als een boog, ze schieten met bedrog en onbetrouwbaarheid. Hun macht in het land neemt almaar toe, ze stapelen wandaad op wandaad en willen van Mij niets weten – spreekt de HEER. Wees allen op je hoede voor vrienden, verlaat je niet op je broers. Elke broer bedriegt als Jakob, elke vriend strooit lasterpraat rond.

De HEER zei: ‘Omdat ze de wet die Ik hun voorgehouden heb niet in acht hebben genomen. Ze hebben niet naar Mij geluisterd en niet volgens Mijn wet gehandeld, maar hebben zich laten leiden door hun koppige hart. Ze zijn achter de Baäls aan gelopen, zoals ze van hun voorouders hebben geleerd. Daarom – dit zegt de HEER van de hemelse machten, de God van Israël: Ik geef dit volk alsem te eten en giftig water te drinken, en Ik zal hen verstrooien onder volken die zij en hun voorouders nooit hebben gekend. Ik zal hen achtervolgen met het zwaard, totdat Ik hen vernietigd heb.

Luister naar de woorden die de HEER tot jullie spreekt, volk van Israël. Dit zegt de HEER: Volg andere volken niet na, raak niet van slag door tekenen aan de hemel, ook al jagen die de hele wereld schrik aan. De gebruiken van die volken zijn niets waard. Ze hakken een stuk hout in het bos, een ambachtsman bewerkt het met zijn beitel, verfraait het met zilver en goud. Ze spijkeren het vast, dan valt het niet om. Het is net een vogelverschrikker, neergezet in een komkommerveld.

Hij die de aarde heeft gemaakt met Zijn kracht, de wereld heeft gegrondvest met Zijn wijsheid, de hemel heeft gespannen met Zijn inzicht – als Hij Zijn stem verheft, ruist water uit de hemel neer. Wolken wekt Hij aan de einder, bliksems smeedt Hij, de regen valt, Hij laat de wind los uit Zijn schatkamers. Daar staat het menselijk verstand bij stil. De goudsmid schaamt zich voor zijn beelden. Zijn gietsels zijn niets, ze ademen niet, lege, bespottelijke maaksels zijn het. Wanneer er met ze wordt afgerekend, blijft er niets van over. Hoe anders is de God van Jakob, Hij die alles vorm gegeven heeft en aan wie het volk van Israël behoort.

De HEER richtte zich tot Jeremia: ‘Laat allen luisteren naar de bepalingen van dit verbond, zeg tegen de bevolking van Juda en Jeruzalem: Dit zegt de HEER, de God van Israël: Vervloekt is eenieder die zich niet houdt aan de bepalingen van het verbond die Ik jullie voorouders heb opgelegd toen Ik hen uit de smeltoven van Egypte haalde. Ik heb gezegd: “Luister naar Mij en doe alles wat Ik jullie gebied. Dan zullen jullie Mijn volk zijn en zal Ik jullie God zijn. Dan houd Ik me aan de belofte die Ik jullie voorouders onder ede heb gedaan: Ik beloofde hun een land te geven dat overvloeit van melk en honing.

De steden van Juda en de inwoners van Jeruzalem zullen de goden om hulp roepen voor wie zij nu wierook branden. Maar die komen hen in hun nood niet helpen, ook al telt Juda evenveel goden als steden en heeft Jeruzalem in elke straat een wierookaltaar voor Baäl, de god van de schande. Jeremia, bid niet voor dit volk, kom niet langer met smeekbeden, want Ik luister niet als zij me in hun nood om hulp roepen. Wat doet Mijn geliefde in Mijn huis, voert zij kwade plannen uit? Je geloften en offervlees zullen snel verdwijnen, jubel maar als het kwaad je treft.

‘HEER, U staat altijd in Uw recht als ik het tegen U opneem. Toch vraag ik, hoe verantwoordt U dat boosdoeners in voorspoed leven, en trouwelozen rust genieten? U hebt hen geplant, ze schoten wortel, liepen uit en droegen vrucht. Ze hebben de mond vol van U, maar dragen U niet in het hart. Maar mij kent U, HEER, U ziet mij, U weet dat ik U in mijn hart draag. Sleep die boosdoeners weg, voer ze als schapen naar de slachtbank, zonder ze af om ze te laten doden. Hoe lang nog zal de aarde treuren, zullen gras en bloemen verdorren?

Hij is een wildernis geworden, dor en verlaten ligt hij erbij. Heel het land is verwilderd, want niemand bekommert zich erom. Op de kale heuvels in de woestijn doemen vernietigende legers op, de HEER houdt een verslindend zwaard gereed. Niemand is meer veilig, nergens in het land. Ze hebben tarwe gezaaid, maar distels geoogst.

De HEER zei tegen mij: ‘Koop een linnen gordel en bind die om je middel; zorg dat hij niet nat wordt.’ Ik kocht een gordel, zoals de HEER mij opgedragen had, en bond die om mijn middel. Hierna richtte de HEER zich opnieuw tot mij: ‘Ga met de gordel die je gekocht hebt en die je om je middel draagt naar de Perat en verberg hem daar in een rotsspleet.’ Ik verborg de gordel bij de Perat, zoals de HEER mij opgedragen had. Geruime tijd later zei de HEER: