Auteur: Ben Mondriaan

Ik heb mijn bed al opgemaakt met kostbaar linnen, met bontgekleurde dekens uit Egypte. Ik heb het besprenkeld met mirre, met aloë en kaneel. Kom, laten we dronken worden van de liefde, laten we genieten van het minnespel tot in de morgen. Mijn man is niet thuis, hij is ver weg, hij is op reis en heeft meer dan voldoende geld bij zich. Hij komt pas terug wanneer het vollemaan is.’

Roept Wijsheid niet, laat Inzicht haar stem niet horen? Wijsheid heeft zich opgesteld op een heuvel langs de weg, bij het kruispunt van de wegen. Bij de poorten van de stad, bij de ingang, bij de toegangswegen klinkt haar stem: ‘Mensen, tot jullie roep ik, ik richt mij tot iedereen. Onnozele mensen, word toch eens verstandig, dwazen, denk eens na! Luister, ik vertel je waardevolle dingen, mijn woorden zijn oprecht.

De HEER heeft mij vóór al het andere verworven, toen Hij Zijn scheppingswerk begon, schiep Hij eerst mij. Ik ben in het begin gemaakt, nog voor alles er was, nog voor de aarde vorm kreeg.
Toen er nog geen oceanen waren, werd ik voortgebracht, nog voor de bronnen met hun waterstromen. Toen de bergen nog niet waren neergezet, werd ik voortgebracht, nog voor er heuvels waren.

Wijsheid heeft haar huis gebouwd, zeven zuilen heeft ze uitgekapt. Ze heeft haar vee geslacht, haar wijn gemengd, haar tafel heeft ze gedekt. Haar dienaressen heeft zij de stad in gestuurd, zelf roept zij vanaf de hoogste plaats: ‘Onnozele mensen, kom toch deze kant op.’ Wie geen verstand heeft roept ze toe: ‘Kom, eet het brood dat ik je geef, drink de wijn die ik heb gemengd. Wees niet langer zo onnozel, leef, en betreed de weg van het inzicht.’

Hier volgen spreuken van Salomo. Een wijze zoon geeft zijn vader veel vreugde, een dwaze zoon bezorgt zijn moeder verdriet. Oneerlijk verkregen rijkdom baat je niet, rechtvaardigheid redt van de dood. De HEER laat een rechtvaardige geen honger lijden, Hij geeft niet toe aan de begeerte van een goddeloze. Luie handen maken arm, ijverige handen brengen rijkdom.

Het loon van een rechtvaardige is een gelukkig leven, goddeloosheid leidt alleen tot zonde. Wie zich laat terechtwijzen, is op weg naar een gelukkig leven, wie zich niet berispen laat, bevindt zich op een dwaalspoor. Wie heimelijk haat is een huichelaar, wie openlijk lastert een dwaas. Een veelprater begaat al snel een misstap, wie zijn tong in toom houdt is verstandig. De uitspraken van een rechtvaardige zijn als zuiver zilver, de gedachten van een goddeloze zijn niets waard.

Een valse weegschaal is de HEER een gruwel, zuivere gewichten zijn Hem welgevallig. Hoogmoed leidt tot schande, wijsheid kenmerkt wie bescheiden is. Wie eerlijk leeft, heeft zijn onkreukbaarheid als gids, wie onbetrouwbaar is, gaat aan zijn oneerlijkheid ten onder. Rijkdom helpt je niet op de dag dat God straft, rechtvaardigheid redt van de dood. Wie rechtvaardig leeft, baant zich een rechte weg, een goddeloze legt voor zichzelf een hinderlaag.

Een vrouw verwerft haar eer door haar bevalligheid, een man zijn rijkdom door zijn kracht. Wie liefdevol is, bewijst zichzelf een weldaad, wie wreed is, schaadt zichzelf. De winst van een goddeloze is bedrieglijk, het loon van een rechtvaardige is duurzaam. Wie werkelijk rechtvaardig is vindt het leven, wie uit is op het kwaad de dood. De HEER verfoeit bedriegers, wie eerlijk leven, zijn Hem welgevallig.

Wie van onderricht houdt, houdt van kennis, wie berispingen haat, is dom. Een goed mens geniet de gunst van de HEER, wie kwade plannen heeft, wordt door Hem veroordeeld. Goddeloosheid brengt een mens ten val, de rechtvaardigen staan onwrikbaar geworteld. Een sterke vrouw is een krans voor haar man, een vrouw die hem te schande maakt, is als beenrot. Rechtvaardigen denken volgens het recht, goddelozen hebben bedrog in de zin.

Een dwaas toont onmiddellijk zijn woede, wie verstandig is, zwijgt als hij beledigd wordt. Wie de waarheid spreekt, dient het recht, een valse getuige verkondigt slechts leugens. De woorden van een dwaas zijn dolkstoten, wat de wijze zegt, brengt genezing. Een betrouwbaar woord houdt altijd stand, een leugen slechts voor korte tijd.